Hurda niteliği taşıyan “Sabit Kıymetler” in satışlarında KDV hesaplaması üzerinde çeşitli sorunlar bulunması ve tereddütlere sebebiyet  vermesinden dolayı sirküler hazırlayarak oluşan tereddütlere açıklık getirmek istemekteyiz.

• KDV 17/4-g maddesinde; Külçe altın ve külçe gümüş teslimleri ile kıymetli taşların (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre Türkiye'de kurulu borsalarda işlem görmek üzere ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi, döviz, para, damga pulu, değerli kâğıtlar, hisse senedi, tahvil(elde edilen faiz gelirleri ile sınırlı olmak üzere tahvil satın almak suretiyle verilen finansman hizmetleri dâhil),varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikaları, Türkiye'de kurulu borsalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ile metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi,

• KDV Kanunun 30 uncu maddesinin “İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi” başlığında ise;

Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez:

a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi,

b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,(1)

c) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi,(2)

(2)5228 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile değiştirilmiştir. (Yürürlük 31/7/2004) Değişmeden önceki hali "Deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi olan mallara ait katma değer vergisi"

4503 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değiştirilmiştir. (Yürürlük 5/2/2000) Değişmeden önceki hali "Zayi olan malların alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,"

• Hurda haline gelmiş sabit kıymetlerde KDV oranı; Hurdaya dönüşen sabit kıymetlerde, bu suretle ortaya çıkan hurdanın KDV İstisnası kapsamına girmesi halinde indirim iptali açısından ne yapılacağı konusundaki “İdari Görüşü” yansıtan bir özelge mevcuttur. Bu özelgenin soru ve cevap içeren paragrafları şöyledir:

“İlgide kayıtlı özelge talep formu ve dilekçenin tetkikinde, sabit kıymetlerin bir taraftan sabit bedelleri ile aktif hesaplarda, bir taraftan da maliyetlerde yer alan bedelleriyle birikmiş amortisman hesaplarında yer aldığı ve bedellerinin bilançoda sıfır bedel olarak yer aldığı belirtilerek, bedelleriyle amortisman süresi geçmiş ve artık işe yaramaz ve kullanılamaz hurda haline gelmiş olan söz konusu sabit kıymetlerin (parçalanıp hurda demir olarak satışa sunulan makine, mastar, kalıp, elektronik atık, telefon cihazı, kablo, ölçüm cihazı) Katma Değer Vergisinden İstisna olarak satılması halinde bu teslim nedeniyle yüklenilen KDV’ nin indirim veya iadesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, söz ATİK aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak , kullanılamayacak durumda olmaları halinde bunların teslimi KDV Kanunun (17/4-g) maddesi uyarınca Katma Değer Vergisinden müstesna olacaktır. Kısmi istisna kapsamına giren bu işlem dolayısıyla, yüklenilen vergilerinde prensip olarak, işlemin yapıldığı dönemde indirim hesaplarından çıkarılması gerekmektedir. Ancak, İktisadi Kıymet hurda haline gelinceye kadar indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılmış olduğundan yüklenilen vergilerin tamamı değil, Hurda Bedelinin %18’ine isabet eden kısmı indirim hesaplarından çıkarılır.

Özelgeye İstinaden Bizim Görüşlerimiz:

• Bir sabit kıymet hurda haline geldiğinde, mevcut niteliğini yitirmekte  ve bu sabit kıymetin ihtiva ettiği maddelerden oluşan bir hurda yığınına dönüşmektedir.
• Dolayısı ile, hurdaya dönüşen sabit kıymetlerin satışında sabit kıymetin tabi olduğu oran ve hükümler değil, hurdanın tabi olduğu oran ve hükümler dikkate alınmalıdır.
• Şayet sabit kıymet hurdası ağırlıklı olarak, metal, plastik, kauçuk, kağıt, cam ihtiva ediyorsa bu sabit kıymet hurdasının satışında 17/4-g maddesi uyarınca KDV istisnası uygulanması ve buna bağlı olarak KDV indirim iptali yapılması gerekmektedir.
• Yukarıdaki özelgeden anlaşılacağı üzere, sabit kıymetlerin hurdaya dönüşmesinde yapılacak indirim iptalinin miktarı , HURDA SATIŞ BEDELİNİN %18’i ile sınırlı olmak üzere sabit kıymet ediminde yüklenilen KDV’ dir.