Bu sirkülerimizde, uygulamanın usul ve esaslarının yer aldığı 493 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'ndeki açıklamalar özetlenmektedir.
1) Ticaret sicili müdürlüklerince yapılacak tasdik işleminin şekli
Ticaret sicili müdürlükleri, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğde belirtilen ve anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında vergi kanunları bakımından da tasdik zorunluluğu bulunan defterler için söz konusu Tebliğin 14 üncü maddesinde düzenlenen esaslar doğrultusunda tasdik (onay) işlemini yapmakla yükümlüdür.
Söz konusu Tebliğde yer almayan ancak 213 sayılı Kanun uyarınca anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında tasdik edilme zorunluluğu bulunan diğer defterlerin tasdik şerhlerinde, söz konusu Kanunun 224 üncü maddesinde belirtilen bilgilere yer verilmesi yeterli olup, bu şerhlerde Ticari Defterlere İlişkin Tebliğin 14 üncü maddesinde yer alan ilave bilgiler aranmayacaktır.
213 sayılı Kanunun 225 inci maddesinde yer alan tasdik şekline ilişkin esaslar, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğde aynen yer aldığı için, bu defterlerin tasdik şekli bakımından da Ticari Defterlere İlişkin Tebliğin 14 üncü maddesinde belirtildiği şekilde tasdik işlemi ilgili müdürlüklerce yapılacaktır.
2) Ticaret sicili müdürlüklerince Vergi Usul Kanunu bakımından tasdik edilmesi zorunlu olan defterler
213 sayılı Kanunun 223 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte, anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, defterlerin şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilmesi zorunlu hale gelmiştir.
Söz konusu şirketlerce tasdik ettirilerek kullanılma zorunluluğu, gerek 213 sayılı Kanunda doğrudan sayılan defterler (yevmiye defteri gibi) gerekse de 213 sayılı Kanunda yer alan yetki doğrultusunda tasdik mecburiyeti getirilen defterler açısından (anonim şirketlerin damga vergisi defteri gibi) defter tasdik işlemi bu şirketlerin kuruluş aşamasında şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce yapılacaktır.
Tasdiki zorunlu olan ancak kullanılması şarta bağlı nitelikte bulunan defterlerin (limited şirketler ve kooperatifler açısından damga vergisi defteri veya muhasebe işlemlerini Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde yer alan 7/A seçeneğine göre izlemeyecek olanlar için imalat defteri gibi) söz konusu şirketlerce işe başlanılan ilk hesap döneminde kullanılmasının öngörülmesi halinde de tasdik işlemleri kuruluş aşamasında ilgili müdürlüklerce yapılacaktır.
3) Ticaret sicili müdürlüklerince yapılacak tasdik işlemlerine ilişkin bildirim zorunluluğu
213 sayılı Kanunun 149 uncu maddesi ile mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan hükümlerin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, ticaret sicili müdürlüklerine, bu Tebliğin 4 üncü maddesi uyarınca tasdik etmek zorunda oldukları defterlerin tasdik işlemlerine ilişkin bilgileri, aşağıda yer verilen usul ve esaslar çerçevesinde, elektronik ortamda Maliye Bakanlığına gönderme zorunluluğu getirilmiştir.
Ticaret sicili müdürlükleri söz konusu tasdik işlemlerine ilişkin olarak;
a) Defter tasdik ettiren mükellefin;
1) Unvanı,
2) Vergi kimlik numarası,
b) Tasdik edilen defterin;
1) Türü,
2) Kullanılacağı hesap dönemi,
c) Tasdik işlemine ait;
1) Tasdik numarası,
2) Tasdik tarihi,
ç) Tasdik işlemini yapan görevliye ait;
1) Ad soyad,
2) Unvan,
3) Ticaret sicili müdürlüğü,
bilgilerini, en geç tasdik işleminin yapıldığı ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar göndereceklerdir.
Elektronik ortamda bilgi gönderme zorunluluğu getirilen ticaret sicili müdürlüklerinin, 213 sayılı Kanunun 226 ncı maddesinde yer alan hükme göre ayrıca bildirim yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
4) Cezai müeyyide
Ticaret sicili müdürlükleri tarafından tasdik edilen defterlere ilişkin bilgilerin Maliye Bakanlığına gönderilmesine dair bu Tebliğde belirtilen bildirim yükümlülüğüne riayet edilmemesi halinde 213 sayılı Kanunda yer alan cezalar tatbik edilecektir.
Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.
